Ăn dặm BLW (tự chỉ huy) cho phép bé tự chọn thực phẩm, khẩu phần và cách ăn theo ý thích. Vì tiết kiệm thời gian nên rất nhiều ba mẹ đã áp dụng phương pháp ăn dặm này cho bé nhà mình. Hãy cùng Con Cưng tìm hiểu kỹ hơn về ăn dặm BLW là gì cũng như lợi ích và nguyên tắc thực hiện như thế nào ngay trong bài viết sau đây nhé!
Ăn dặm BLW là gì?
Ăn dặm BLW (Baby Led Weaning) hay còn được biết đến là ăn dặm tự chỉ huy. Với phương pháp này, bé có thể tự quyết định xem mình muốn ăn gì, nhiều hay ít và cách ăn như thế nào. Ba mẹ chuẩn bị thực đơn và theo dõi bé trong suốt quá trình ăn dặm. Ăn dặm tự chỉ huy nếu được áp dụng đúng cách sẽ mang lại nhiều lợi ích giúp bé phát triển cả về thể chất lẫn trí não.
Lợi ích của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy BLW
1. Phát triển giác quan
Ăn dặm BLW giúp bé hình thành khả năng tự lập trong việc lựa chọn và xử lý thức ăn. Đồng thời, việc tiếp xúc trực tiếp với thức ăn cũng tác động tích cực đến sự phát triển các giác quan của bé trong giai đoạn đầu đời. Cụ thể:
Ăn dặm tự chỉ huy khuyến khích bé sử dụng các giác quan, tốt cho sự phát triển
. Thị giác: bé khám phá thông qua mắt nhìn. Từ đó, trí não sẽ ghi nhớ và học cách phân biệt các loại thực phẩm bằng hình dạng, màu sắc;
. Vị giác: bé làm quen với nhiều tầng vị khác nhau. Đối với phương pháp ăn dặm BLW, thức ăn không cần làm nhuyễn nên sự kích thích vị giác cũng cao hơn;
. Khứu giác: bé dễ dàng phân loại mùi của hải sản, rau củ và thịt hơn khi ăn dặm tự chỉ huy;
. Xúc giác: ăn dặm tự chỉ huy khuyến khích bé tự cầm, bốc thức ăn giúp bé làm quen với hình dạng, kết cấu của món ăn một cách chân thật nhất.
2. Rèn luyện các kỹ năng
Đầu tiên phải kể đến là kỹ năng cầm nắm khéo léo được hình thành trong quá trình ăn dặm tự chỉ huy. Đây cũng là tiền đề quan trọng giúp bé phát triển hơn trong các kỹ năng sử dụng tay khác nhau: rửa tay, mặc quần áo, dọn dẹp,...
Hơn nữa, ăn dặm BLW chỉ cần thức ăn ở dạng mềm, không cần xay nhuyễn. Bé nhờ đó học được cách nhai và nuốt thuần thục hơn, giúp ích cho việc thích nghi với thức ăn thô cứng hơn sau này.
3. Tiết kiệm thời gian cho ba mẹ
Đây cũng là ưu điểm khiến nhiều mẹ quyết định cho bé ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy. Ăn dặm BLW giúp:
. Mỗi bữa ăn, mẹ không cần tốn thời gian ngồi đút từng thìa cho bé. Thay vào đó, mẹ chỉ cần sắp xếp mọi thứ, sau đó để bé tự ăn và theo dõi thường xuyên là được;
. Việc chuẩn bị bữa ăn không còn xay hay dầm nhuyễn quá phức tạp. Mẹ có thể tiết kiệm thời gian chuẩn bị bằng việc cho bé ăn thức ăn giống với gia đình. Lưu ý là cần làm mềm hơn và cắt nhỏ sao cho phù hợp với bé nhé!
. Ăn dặm BLW khuyến khích bé tự ăn theo ý thích để hình thành tính tự lập. Bé có khả năng tự lập sẽ giúp ích cho mẹ rất nhiều trong việc chăm sóc và dạy dỗ trong tương lai.
. Bé tự do lựa chọn khẩu phần ăn của mình theo nhu cầu. Mẹ giảm đi lo lắng, bé không còn áp lực về việc ăn nhiều hay ít mỗi bữa.
Với phương pháp ăn dặm BLW, ba mẹ tiết kiệm được thời gian chuẩn bị và đút bé ăn
Nên cho bé ăn dặm BLW khi nào?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thời điểm thích hợp nhất cho bé tập phương pháp ăn dặm BLW là từ 6 tháng tuổi. Giai đoạn này, hệ tiêu hóa của bé đã phát triển tương đối ổn định và có thể tiêu hóa thức ăn ở dạng đặc và rắn hơn. Bên cạnh sữa mẹ thì bé 6 tháng tuổi cũng cần được bổ sung thêm dưỡng chất khác từ thực phẩm để phát triển khỏe mạnh.
Hơn nữa, 6 tháng tuổi cũng là thời điểm đánh dấu sự phát triển khả năng vận động thô của bé. Áp dụng cách ăn dặm tự chỉ huy lúc này sẽ hỗ trợ bé rèn luyện các kỹ năng cầm nắm, điều khiển, phối hợp tay,... tối đa nhất. Một số dấu hiệu cho thấy bé sẵn sàng để bắt đầu ăn dặm như sau:
. Bé có thể tự ngồi dậy và ngồi độc lập
. Thường xuyên đưa tay hoặc vật dụng lên miệng
. Nhìn theo cử động của người lớn trong bữa ăn và bắt chước
. Không còn phản xạ nhè hay đẩy lưỡi khi được đút thức ăn
. Phần đầu và cổ của bé đã vững.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và biết chính xác khi nào nên cho bé ăn dặm tự chỉ huy, ba mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhé!
Nguyên tắc nên nhớ khi cho bé ăn dặm BLW
Bất kỳ phương pháp ăn dặm nào cũng cần thời gian để chuẩn bị và hình thành thói quen. Nếu ba mẹ quyết định chọn cho bé ăn dặm tự chỉ huy thì hãy ghi nhớ 7 nguyên tắc sau đây:
Cách tập cho bé ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy
1. Không ép bé ăn
Khi mới bắt đầu ăn dặm, bé thường có xu hướng không ăn nhiều hay từ chối ăn. Do đó, khi thấy bé có dấu hiệu không muốn ăn nữa thì ba mẹ không nên ép. Ba mẹ hãy để bé tự quyết định việc ăn bao nhiêu và ăn bao lâu. Việc ép bé ăn có thể ảnh hưởng đến tâm lý, khiến bé sợ và dẫn đến biếng ăn.
2. Vẫn cho bé bú sữa
Theo các chuyên gia, thời điểm thích hợp cai sữa mẹ là trong khoảng từ 18 đến 24 tháng tuổi. Trong giai đoạn đầu đời, bé cần được đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng từ cả sữa mẹ và thực phẩm. Do đó, bên cạnh việc ăn dặm tự chỉ huy, mẹ vẫn nên duy trì cho bé bú sữa mẹ hoặc sữa công thức hợp lý.
Mẹ vẫn tiếp tục cho trẻ bú: Để duy trì tần suất bú mẹ của trẻ hoặc bú bình khi trẻ chưa ăn dặm tự chỉ huy thì cần đảm bảo được nhu cầu dinh dưỡng. Trong năm đầu đời, trẻ sẽ nhận được các loại chất dinh dưỡng phần lớn đến từ sữa mẹ hoặc sữa công thức.
3. Đeo yếm cho bé
Vật dụng không thể thiếu khi cho bé ăn dặm tự chỉ huy là yếm. Bởi, tay bé vẫn chưa cầm nắm chắc nên khi ăn dễ bị rơi vãi thức ăn lên người hoặc ra bàn, ra sàn. Trang bị yếm cho bé sẽ giúp giữ vệ sinh cho bé khi ăn. Ba mẹ hãy ưu tiên chọn yếm có kích thước lớn và trải tấm lót dưới sàn chỗ bé ngồi để dễ dàng dọn dẹp hơn sau khi bé ăn.
4. Cắt thực phẩm ăn dặm BLW thành dạng que/vuông
Mặc dù ăn dặm tự chỉ huy không cần xay nhuyễn thức ăn, song ba mẹ nên chế biến món ăn thành dạng que hoặc hình vuông nhỏ để bé dễ bốc và nhai, nuốt hơn. Ngoài ra, ba mẹ cũng có thể sử dụng khuôn cắt tạo hình thức ăn để kích thích sự tò mò của bé.
5. Tăng dần khối lượng thức ăn
Giai đoạn đầu ăn dặm BLW, mẹ không nên cho bé ăn quá nhiều thức ăn. Điều này có thể khiến bé bị “ngợp”, đồng thời, hệ tiêu hóa non nớt của bé cũng chưa thể xử lý lượng lớn thức ăn. Theo đó, bé 6 tháng tuổi có nhu cầu khoảng 30-60 thức ăn/bữa. Sau ít nhất 10 ngày, ba mẹ có thể tăng lượng thức ăn lên khoảng <15g.
Nguyên tắc khi ăn dặm tự chỉ huy là nên ăn từng chút và tăng dần nếu phù hợp. Nhờ đó, bé học được cách ăn uống khoa học và tối đa khả năng hấp thụ.
6. Kỷ luật khi ăn
Ba mẹ lưu ý không dỗ bé ăn bằng cách bế đi, cho xem thiết bị điện tử hay đồ chơi. Mục tiêu của ăn dặm BLW là giúp bé học cách tự lập khi ăn. Nếu cho bé ăn trong vô thức, bé sẽ không học được cách tự ăn hay tự mình cảm nhận hương vị của thức ăn.
Bên cạnh đó, ba mẹ nên cố định một giờ cho bé ăn để tạo thói quen ăn đúng giờ. Ngay cả khi con đói, ba mẹ cũng nên kiên nhẫn để bé hình thành một lịch sinh hoạt khoa học. Đối với bé mới tập ăn dặm, tần suất ăn hợp lý là 2 bữa/ngày vào sáng và chiều. Mỗi bữa chỉ nên kéo dài trong khoảng 30 phút, không quá chậm cũng không quá nhanh.
7. Đa dạng thực phẩm
Một mẹo để tạo hứng thú cho bé ăn dặm tự chỉ huy là đa dạng loại thực phẩm. Ba mẹ nên kết hợp thực phẩm với nhiều màu sắc và kết cấu khác nhau như: cà chua, cà rốt, dưa leo, dưa hấu,... cho bé ăn. Mẹo này còn thúc đẩy trí tò mò khám phá và sự phát triển thị giác của bé nữa đấy!
Hướng dẫn chi tiết xây dựng thực đơn ăn dặm tự chỉ huy
1. Các loại thực phẩm phù hợp
Bất kỳ cách ăn dặm nào cũng phải đảm bảo thực đơn cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé
Tương tự như các cách ăn dặm khác, thực đơn ăn dặm BLW cũng phải đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm sau để đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ:
. Thực phẩm giàu protein: thịt, cá, trứng, tôm,.. giúp cung cấp amino axit giúp hình thành tế bào và tổng hợp kháng thể trong cơ thể bé;
. Nhóm đường bột: sữa, bánh mì, yến mạch, dầu, phô mai,... cung cấp năng lượng hoạt động cho cơ thể, đồng thời tốt cho sự phát triển trí não của bé;
. Nhóm chất béo: bao gồm: dầu thực vật, bơ, mỡ,... giúp tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất và dự trữ năng lượng. Chất béo còn giúp bé tăng cân lành mạnh, tăng trưởng thể chất ổn định;
. Nhóm vitamin và khoáng chất: như chuối, táo, rau xanh, củ quả,... giúp bổ sung những dưỡng chất thiết yếu trong quá trình phát triển của bé. Đồng thời, nhóm thực phẩm này còn giàu chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón ở trẻ em.
2. Các loại thực phẩm cần tránh
Cách ăn dặm tự chỉ huy khuyến khích việc cho bé ăn thực phẩm thông thường, không cần chế biến nhiều. Tuy nhiên, ba mẹ lưu ý rằng hệ tiêu hoá của bé dưới 12 tháng tuổi vẫn chưa hoàn thiện nên vẫn chưa thể tiêu hoá và hấp thụ mọi loại thực phẩm. Vậy nên, khi cho bé ăn dặm BLW, ba mẹ nên tránh các thực phẩm sau:
. Rau sống dù đã qua vệ sinh vẫn có nguy cơ gây nhiễm khuẩn và giun sán;
. Thức ăn kết cấu cứng không phù hợp cho trẻ ăn dặm vì rất dễ gây hóc và nghẹn;
. Thức ăn dai và dính khiến bé khó xử lý;
. Thức ăn nhanh, đóng hộp chứa nhiều phụ gia không tốt cho sức khỏe của trẻ;
. Chocolate chứa caffeine tuyệt đối không cho bé ăn;
. Lòng trắng trứng có thể gây kích ứng, phát ban;
. Thức ăn ngọt nhiều đường ảnh hưởng đến vị giác và làm tăng nguy cơ bé bị tiểu đường, béo phì.
Gợi ý 10+ thực đơn ăn dặm BLW đủ dinh dưỡng cho bé
Ăn dặm BLW ưu tiên các món luộc và hấp vì có kết cấu mềm và dễ cầm nắm. Do vậy mà ba mẹ cũng tiết kiệm được nhiều thời gian chế biến. Nếu ba mẹ vẫn chưa biết cách xây dựng thực đơn ăn dặm tự chỉ huy cho bé như thế nào thì tham khảo 10+ thực đơn dưới đây nhé!
10+ thực đơn ăn dặm tự chỉ huy đơn giản, dễ làm
1. Cá hồi chiên, rau củ hấp, thanh long
Nguyên liệu:
. Cá hồi: 30g
. Cà rốt: 20g
. Đậu Hà Lan: 20g
. Thanh long đỏ: 1 miếng nhỏ
Cách nấu:
. Cá hồi chiên không dầu cho chín đều.
. Cà rốt và đậu Hà Lan hấp chín mềm.
. Thanh long gọt vỏ, cắt miếng vừa tay bé.
2. Thịt bò hấp, rau củ luộc, quýt
Nguyên liệu:
. Thịt bò: 30g
. Su su: 20g
. Khoai lang vàng: 20g
. Quýt: 1 múi nhỏ
Cách nấu:
. Thịt bò hấp chín, cắt miếng nhỏ.
. Su su và khoai lang luộc chín mềm.
. Quýt bóc vỏ, tách múi.
3. Mì sợi, cá viên, bí đỏ, lê
Nguyên liệu:
. Mì sợi: 30g
. Thịt cá: 30g
. Bí đỏ: 20g
. Lê: 1 miếng nhỏ
Cách làm:
. Mì sợi luộc mềm.
. Thịt cá băm nhuyễn, nặn viên nhỏ, hấp chín.
. Bí đỏ hấp chín, cắt miếng vừa tay bé.
. Lê gọt vỏ, cắt miếng nhỏ.
4. Trứng chiên, măng tây, súp lơ
Nguyên liệu:
. Trứng gà: 1 quả
. Măng tây: 20g
. Súp lơ: 20g
Cách nấu:
. Trứng gà chiên chín, cắt miếng nhỏ.
. Măng tây và súp lơ hấp chín mềm.
5. Cơm nát cuộn rong biển, rau củ hấp
Nguyên liệu:
. Cơm nát: 30g
. Rong biển: 1 lá nhỏ
. Bầu trắng: 20g
. Su su: 20g
Cách nấu:
. Cơm nát cuộn trong rong biển, cắt miếng nhỏ.
. Bầu trắng và su su hấp chín mềm.
6. Bánh mì nướng phô mai, bơ dầm sữa chua
Nguyên liệu:
. Bánh mì: 1 lát nhỏ
. Phô mai: 1 miếng nhỏ
. Bơ: ¼ quả
. Sữa chua không đường: 1 thìa nhỏ
Cách nấu:
. Bánh mì nướng với phô mai cho chín vàng.
. Bơ dầm nhuyễn, trộn với sữa chua.
Thực đơn ăn dặm BLW dành cho bé từ 6 tháng tuổi
7. Thịt viên chiên, nui, củ cải, măng
Nguyên liệu:
. Thịt heo: 30g
. Nui: 30g
. Củ cải: 20g
. Măng: 20g
Cách nấu:
. Thịt heo băm nhuyễn, nặn viên nhỏ, chiên chín.
. Nui luộc mềm.
. Củ cải và măng luộc chín mềm.
8. Đậu hũ non chiên, khoai lang hấp, bông cải xanh, chuối
Nguyên liệu:
. Đậu hũ non: 30g
. Khoai lang vàng: 30g
. Bông cải xanh: 20g
. Chuối chín: ½ quả
Cách nấu:
. Đậu hũ non cắt miếng dài, lăn qua bột gạo, chiên áp chảo nhẹ cho chín vàng.
. Khoai lang hấp chín, cắt miếng dài vừa tay bé.
. Bông cải xanh hấp chín mềm, để nguyên nhánh nhỏ dễ cầm.
. Chuối bóc vỏ, cắt đôi theo chiều dọc.
9. Cơm nắm hạt chia, rau củ hấp, xoài
Nguyên liệu:
. Cơm nát: 30g
. Hạt chia: 1 thìa nhỏ
. Mướp: 20g
. Ớt chuông: 20g
. Hành tây: 20g
. Xoài chín: 1 miếng nhỏ
Cách nấu:
. Trộn hạt chia vào cơm nát, nắm thành viên nhỏ.
. Mướp, ớt chuông và hành tây hấp chín mềm.
. Xoài gọt vỏ, cắt miếng nhỏ.
10. Bánh khoai lang chiên, đậu Nhật, cà tím
Nguyên liệu:
. Khoai lang: 1 củ nhỏ
. Lòng đỏ trứng gà: 1 quả
. Đậu Nhật: 20g
. Cà tím: 20g
Cách nấu:
. Khoai lang hấp chín, nghiền nhuyễn, trộn với lòng đỏ trứng, chiên chín vàng.
. Đậu Nhật luộc chín mềm.
. Cà tím luộc chín, cắt miếng nhỏ.
Cho bé ăn dặm BLW cần đảm bảo thức ăn mềm và được cắt nhỏ
Ở giai đoạn 6 tháng mới tập ăn dặm, ba mẹ lưu ý chỉ nên cho bé ăn thức ăn mềm, nhỏ với lượng vừa đủ để bé tiêu hoá tốt nhất. Sau khi đã quen dần, thực đơn có thể thay đổi linh hoạt về khẩu phần và đa dạng thực phẩm hơn để kích thích vị giác của bé. Ngoài ra, ba mẹ cũng nên theo dõi sở thích ăn uống của bé để xây dựng thực đơn ăn dặm BLW phù hợp nhất.
Lưu ý khi cho bé ăn dặm theo phương pháp BLW
Những lưu ý cần nhớ khi cho bé ăn dặm tự chỉ huy
Để đảm bảo phương pháp ăn dặm tự chỉ huy áp dụng được hiệu quả và an toàn cho bé, ba mẹ phải lưu ý một số điểm sau:
. Chỉ cho bé ăn dặm BLW khi đủ 6 tháng tuổi và có các biểu hiện sẵn sàng;
. Học cách sơ cứu để kịp thời xử lý trong trường hợp bé bị hóc, nghẹn;
. Luôn theo dõi bé trong suốt quá trình ăn dặm tự chỉ huy, không để trẻ tự ăn một mình;
. Thay đổi thực đơn theo tuần để bé làm quen với nhiều loại thực phẩm hơn, tránh bị ngán;
. Ưu tiên lựa chọn thực phẩm sạch và tươi mới mỗi ngày.
Qua bài viết trên, Con Cưng hy vọng đã giúp ba mẹ giải đáp được thắc mắc “ăn dặm BLW là gì”. Ăn dặm BLW giúp bé phát triển kỹ năng tự lập và khám phá hương vị một cách tự nhiên ngay từ những bữa ăn đầu đời. Áp dụng phương pháp ăn dặm tự chỉ huy, ba mẹ hãy kiên nhẫn theo dõi và hỗ trợ bé để đảm bảo con được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để phát triển toàn diện nhé!
Đừng quên trong hành trình ăn dặm của bé, ba mẹ vẫn có sự đồng hành của Con Cưng. Các sản phẩm ăn dặm tại cửa hàng mẹ và bé Con Cưng không chỉ phù hợp cho bé ăn dặm tự chỉ huy, mà còn vô cùng đa dạng. Ba mẹ tha hồ lựa chọn từ bánh ăn dặm, bột ăn dặm, cháo tươi,... với đủ hương vị, an toàn và tiện lợi tại Con Cưng. Để mua sản phẩm ăn dặm cho bé nhanh chóng, ba mẹ có thể ghé đến cửa hàng gần nhất hoặc truy cập web/app Con Cưng để đặt hàng online. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, ba mẹ hãy 1800 6609 liên hệ hotline để được giải đáp nhanh chóng.
